jaki jest mózg?

opracowane na podstawie Daniel G.Amen " Zadbaj o mózg"

Zazwyczaj dbamy o  serce, wątrobę, żołądek itp. Tymczasem zapominamy  o mózgu - to tak jakby mózgowi nie wypadałoby zadbać o samego siebie :))  Mozg tak jak inne narządy wewnętrzne albo ogólnie mówiąc  CIAŁO  wymaga dbałości.  Musi być odżywiony i dotleniony. Służy nam dobrze  jeżeli jest w nim dobry poziom "aktywacji " Tymczasem potrafimy zaśmiecać  mózg kofeiną, nikotyną, alkoholem, narkotykami. Przepracowujemy się, niedosypiany, narzucamy sobie tempo, zamartwiamy się, nakręcamy się myślami. Tymczasem wszystko zaczyna się w głowie - nauka, relacje z ludźmi, miłość, praca zawodowa, rozrywka itp. Jeżeli mózg prawidłowo funkcjonuje to my również. Mozg określa też  naszą skuteczność. Na dodatek mozg pracuje dla nas cały czas, nawet w nocy mocniej :))) To nie jest tak, ze wykorzystujemy tylko 10 % naszego mózgu bo to oznaczałoby, ze 90 % mózgu nie pracuje. Chodzi o to, ze mozemy bardziej wykorzystać mozg tworząc połączenia pomiędzy neuronami bo przecież jego możliwości sa ogromne.

Mozg ludzki jest najbardziej skomplikowanym narządem we wszechświecie. Składa się z około 100 miliardów neuronów ( komórki mózgowe) . Żeby zobrazować ogrom, to można  porównać  go do   liczby gwiazd  Drogi Mlecznej.  Do tego dochodzą biliony komórek pomocniczych zwanych komórkami glejowymi. Każdy neuron jest połączony z innymi poprzez 40 tys. oddzielnych połączeń międzykomórkowych zwanych SYNAPSAMI. Pomnóżmy 100 miliardów przez 40 tys. synaps to daje  tak ogromną  ilość, ze jest to poza nasza wyobraźnią.

Fragment tkanki mózgowej wielkości ziarenka piasku zawiera 100tys. neuronów i miliard  " rozmawiających "  ze sobą synaps.  Niesamowite!!

W dzieciństwie tworzą się pierwsze połączenia- przysłowie czego Jaś się nie nauczył to Jan nie umie - jest bardzo trafne.  " gdy czegoś nie używasz to tracisz to "

 Do 25 roku życia  mózg stale się rozwija, a właściwie wykonawcze ośrodki w mózgu. Jest proces mielinizacji.  Po tym też okresie wzrasta nasza dojrzałość, a jednocześnie zaczyna się proces "zmniejszania" mózgu.

Niektóre badania podają, ze mozg mężczyzny szybciej się  kurczy , jak mózg kobiety. Czemu ? nie wiadomo.

Mozg funkcjonuje dzięki glukozie i tlenowi. Sprawne działanie mózgu zależy od jego stymulacji. Najlepsze źródła stymulacji dla mózgu to  ćwiczenia fizyczne,ćwiczenia umysłowe oraz więzi społeczne.

Mozg w 80 % składa się z wody i jest  konsystencji , która można przyrównać do miękkiego masła. Tylko mozgi z formaliny wyglądają na sztywne i twarde. Ten miękki mózg chroni czaszka. Czaszka od środka ma  wiele grzebieni kostnych, a niektóre są ostre jak nóż. Mózg pływa w płynie mózgowo-rdzeniowym.  Płyn ten pomaga chronić mozg przed urazami.   Autor nie wyjaśnia  po co w czaszce takie ostre  grzebienie.   Wszelkie wstrząśnienia dla mózgu są niebezpieczne, ale tez mozg ma rezerwy i trzeba naprawdę poważnego urazu , aby zakłócić jego funkcjonowanie.

W uproszczeniu ze względu na  pełnione funkcje mózg można podzielić na 4 główne płaty

1. czołowy        -         przezorność  i ocena sytuacji

2. skroniowy     -        pamięć  i stabilność nastroju

3. ciemieniowy  -        przetwarzanie sygnałów czuciowych i poczucie kierunku

4. potyliczny     -        przetwarzanie sygnałów wzrokowych

oraz  struktury w głębokich partiach mózgu: 

przednia część  zakrętu obręczy    -  " dźwignia zmiany biegów" nadmierna aktywność w tym obszarze odpowiada  za zaburzenia obsesyjno-kompulsywne , zaburzenia odżywiania, uzależnienia i zaburzenia opozycyjno-buntownicze. ( występuje tu problem przenoszenia uwagi) występuje także skłonność do pielęgnowania żalów z przeszłości, pielęgnowanie  dawnych krzywd, nadmierne martwienie się,brak elastyczności poznawczej, sztywność w działaniu. Często wynika to z niedoboru serotoniny

zwoje podstawy mózgu  - ośrodek lęku, integrują uczucie, myśli, ruch,  obniżona aktywność wywołuje drżenie ( choroba Parkinsona)  zbyt duza aktywność to lęk, wzmożone napięcie mięśniowe, bóle głowy.  Z podwyższona aktywnością tych struktur występuje trudność w zrelaksowaniu się i skłonność do przepracowywania się. Kiedy zbyt niska aktywacja to  brak napędu życiowego, uwagi i motywacji.

Podwyższona aktywność często wynika z  niedoboru neuroprzekaźnika GABA ( kwas gamma -amino masłowy)

głębokie struktury układu limbicznego  - ośrodek emocji -nadmierna aktywacja wiąże się ze spadkiem motywacji i popędu, często  obserwowanym w depresji. Zawiaduje cyklami snu i apetytu, bierze udział w ksztaltowaniu wiezi międzyludzkich  i związków społecznych. Przetwarzają sygnały węchowe.

móżdżek  zawiera 50 % neuronów  zawartych w mózgu ponieważ bierze udział w regulacji szybkości przetwarzania danych. Uczestniczy też w koordynacji procesów myślowych , czyli dostosowuje szybkość reakcji poznawczych i emocjonalnych. Bierze udział w przystosowaniu się  do stresujących sytuacji, a także umożliwia szybkie reakcje podczas uprawiania sportu.

Przy problemach z możdzkiem  występują problemy z koordynacją fizyczną. Co ciekawe nic nie wiadomo o tym, jakie leki  mogą zadziałać na móżdżek.

Ale najważniejsza rzecz  dla  utrzymania higieny psychicznej czy powrotu do zdrowia. Nasze myśli mają ogromny wpływ na poziom aktywacji w mózgu.  Myśli są informacją, które wpływają na każdą komórkę w ciele. Ponadto mamy jedność psychofizyczną i jedno na drugie wpływa - umysł na ciało i ciało na umysł. 

Autor zeskanował mozg osoby, która medytowała  nad przyjemnymi  chwilami, które były obecne w  jej  życiu oraz przejawiała wdzięczność  wobec tych chwil - po jakimś czasie  ta sama osoba myślała o wszystkich nieprzyjemnych  chwilach i zmartwieniach...i tez jej mozg został  zeskanowany.

 Zeskanowane obrazy różniły się znacznie  pomiędzy sobą.  Skan - "nieprzyjemne obrazy"  - w nim   spadła aktywność móżdżku  i lewego płata skroniowego - a to wiąże się z mniejszą  kontrolą ruchów i myśli - i trudniej potem  wyjść z takiego stanu......wniosek - negatywne wzorce myślowe wywołują negatywne zmiany w mózgu.  Myślenie ma wpływ na  poziom aktywacji w mózgu.  Ponieważ myśli mają wpływ na naszą wew. rzeczywistość wobec tego możemy na nią wpływać. W związku z tym bardzo ważne jest jakie mamy nawyki myślowe i co mamy zakorzenione w umyśle. 

W związku z tym obowiązują pewne zasady w zdrowiu psychicznym, a także w realizowaniu celów czy osiąganiu sukcesów.

1. Ustalić fakty , zebrać dokładne informacje, a nie tylko opierać się na przeczuciach czy domysłach.

2. Kiedy myślimy  mozg uwalnia substancje chemiczne  - zdrowe  czy pozytywne myśli uwalniają się substancje, które zapewniają dobry nastrój, jak również zdrowie.

3 Gimnastykować mózg  poprzez ćwiczenia fizyczne i umysłowe.

4. Zadbać o prawidłowe odżywianie i wypoczynek.

5. Przypominać sobie jak najczęściej  sytuacje, które były dla nas przyjemne.

6. Jeżeli mamy z tym trudności to może warto rozprawić  się z demonami  przeszłości.
7. Co jakiś czas łykać tran ( bardzo zdrowy !) oraz potrzebne suplementy ponieważ w dobie przetworzonej żywności jest to niezbędne.