Jaka mamy osobowośc?

Czy w ogóle jest coś takiego , jak osobowość? Czy to tylko liczne kierunki psychologiczne stworzyły teorie, aby szufladkować człowieka na potrzeby diagnostyczne i terapeutyczne.

Zmieniamy i rozwijamy się przez całe życie. W zależności od sytuacji czy warunków, w jakich się znajdziemy musimy się przystosowywać. To, czy naprawdę tak do końca , możemy mówić o czymś stałym?
Zapewne są jakieś stałe , wyuczone mechanizmy radzenia sobie w życiu. Jeden radzi sobie super, osiąga liczne sukcesy, realizuje cele i jest zadowolony ze swojego życia. Inny człowiek boryka się, ma wrażenie jakby szedł pod górkę, albo wiatr powiewa jemu mocniej niż innym. To , w jakim środowisku się wychowujemy na pewno ma nas wpływ, albowiem jako dzieci uczymy się przez naśladownictwo oraz zupełnie nieświadomie kodujemy sobie przekonania rodziców, ich wzorce reagowania , potem wpływają na nas nauczyciele. W ten sposób powstają w nas nieświadome wzorce reagowania oraz programy, które pomagają nam filtrować , oceniać informacje oraz podejmować decyzje. To jacy jesteśmy to zasługa naszej przeszłości.

Ogólnie autorzy osobowość ujmują jako wewnętrzny system regulacji , który umożliwia nam adaptację w zakresie myśli, uczuć i zachowań w określonym środowisku, czasie do określonego tu i teraz.

NLP wskazuje na metaprogramy, czyli pewne uogólnienie, generalizacje - jak w danej sytuacji i danej chwili przetwarzamy napływające informacje oraz, jak podejmujemy decyzje. To nasze metaprogramy wyznaczają, na jakie informacje zwracamy uwagę, czyli które informacje bierzemy pod uwagę , a jakie odrzucamy.

Dla lepszego zrozumienia opiszę jeden z nich :  dążenie-unikanie

na jednym biegunie jest dążenie do czegoś - a na drugim biegunie unikanie czegoś. Oczywiście jest to skala, , a to znaczy, ze nie wszyscy znajdują się na skrajnych biegunach, a nasycenie dążenia i unikania może być różne.
Ten metaprogram jest zgodny z tym, że my jako ludzie dążymy do przyjemności i do unikania cierpienia. To zgodne jest również z naszym podstawowym mechanizmem umysłowym : WALCZ - UCIEKAJ

Metaprogramów używamy w sposób nieświadomy. Jak zatem rozpoznać jakim metaprogramem się posługujemy ?

Osoby z silnym metaprogramem dążenia najczęściej mówią czego chcą np.

• chcę odnosić sukcesy,
• chcę być kimś w życiu,
• chcę mieć żonę, chcę mieć dzieci
• chce, aby mąż/ żona była mi wierna,
• chce dostawać 5 i 6 w szkole
• chcę być zdrowy

Osoby z metaprogramem unikania najczęściej mówią np :

• nie chcę mieć porażek,
• nie chcę być przeciętny
• nie chce być samotny,
• nie chcę, aby mąz/żona mnie zdradzała,
• nie chce dostawać złych ocen w szkole.
• Nie chcę być chory

„Dążenie” motywuje się wewnętrznie poprzez nastawienie na realizacje celów, zadań, mają tendencję do nie dostrzegania problemów w trakcie realizacji zadań. Często takie osoby nie wiedzą czego nie chcą. Koncentruja się na tym, co im wychodzi. Takie osoby zatem motywuje metaforycznie mówiąc „marchewka” – pochwała , dobra ocena, dobra pensja czy zysk.

„Unikanie” motywuje chęć uniknięcia nieprzyjemności, często mają problem z powiedzeniem czego chcą, czego pragną. Łatwo dostrzegają problemy, problemy napędzają ich ponieważ będą chciały uniknąć cierpienia. Często koncentrują się na tym co im nie wyszło. Motywuje ich przysłowiowy „kij.”


Taka wiedza przydaje się dla rodziców, gdy ich celem jest motywowanie dziecka. Jest tez ważna dla pracodawców, jak motywować. Jest też ważna dla nas samych, gdy chcemy dobrze komunikować się z innymi, to opłaca się poznać metaprogram tej osoby. Jest tez ważna dla nas samych, gdy chcemy siebie poznać. Nie chodzi tutaj o ocenę, ze jeden program lepszy lub gorszy. Bardziej ekonomicznie jest myśleć w kategoriach czy jest użyteczny dla nas czy nie użyteczny.

Psychologia mówi o osobowości unikającej , a jej skrajna postać jest traktowana jako zaburzenie.

Zapewne taka osobowość posługuje się metaprogramem unikania. Często tacy ludzie określani są jako „ lękliwi” , „ nieśmiali” To sprawia, że w kontaktach społecznych czują się często źle. Unikają tez ludzi. Przez to, ze nieświadomie posługują się takim programem to skupieni są na porażkach, często nie podejmują wyzwań bo przecież nastawieni są na unikanie. Boja się , że im coś nie wyjdzie, mnożą przed sobą realne i nierealne problemy. Nieraz takie osoby boja się okazywać swoje emocje ( gniew, złość, radość, smutek), co prowadzi do introwersji.

Ale po co się martwić jeżeli tak mamy? bo to np. jest dla nas jest mało przydatne czy wręcz nieużyteczne.
Skoro jest to program umysłu to przecież można go zmienić. Zapewne lekko i łatwo nie pójdzie, ale jak chcemy unikać pewnych sytuacji czy problemów to warto sobie go zmienić.